عفونت لثه و خطرات نادیده گرفتن آن
عفونت لثه یکی از بیماری‌های شایع و در عین حال خطرناک دهان و دندان است که در مراحل اولیه با علائمی جزئی مانند قرمزی و خونریزی همراه است، اما اگر درمان نشود، به سرعت به یک عفونت عمقی تبدیل می‌شود که می‌تواند سلامت استخوان فک، دندان‌ها و حتی اعضای حیاتی بدن را تهدید کند.
در این مقاله، با زبانی علمی و روان، به بررسی علت‌ها، علائم، روش‌های درمانی در خانه و کلینیک، و ارتباط عفونت لثه با بیماری‌های عمومی بدن خواهیم پرداخت.
عفونت لثه چیست و چگونه شروع می‌شود؟
عفونت لثه یا پریودنتیت (Periodontitis) یک بیماری التهابی مزمن است که از تجمع پلاک و باکتری روی دندان‌ها شروع می‌شود. زمانی که فرد بهداشت دهان خود را به‌درستی رعایت نکند، پلاک‌های نرم به مرور سخت شده و تبدیل به جرم می‌شوند. این جرم‌ها حاوی باکتری‌هایی هستند که باعث تحریک لثه و در نهایت التهاب و عفونت می‌شوند.
در مراحل ابتدایی این بیماری که به آن ژنژیویت (Gingivitis) می‌گویند، آسیب هنوز برگشت‌پذیر است. اما اگر در این مرحله درمان صورت نگیرد، باکتری‌ها به زیر خط لثه نفوذ کرده و به بافت‌های عمقی‌تر و استخوان فک آسیب می‌زنند. در نتیجه، لثه از دندان جدا شده و پاکت‌هایی حاوی چرک تشکیل می‌شود.
برای پیشگیری از چنین وضعیتی، مراجعه منظم به دندانپزشک برای جرمگیری و بروساژ دندان در اصفهان ضروری است.
نشانه‌های عفونت لثه
تشخیص زودهنگام عفونت لثه نقش مهمی در درمان موفق آن دارد. برخی از علائم اولیه عبارت‌اند از:
-
قرمزی، التهاب و تورم لثه‌ها
-
خونریزی هنگام مسواک زدن یا نخ دندان
-
بوی بد و دائمی دهان
-
عقب‌رفتگی یا تحلیل لثه
-
احساس درد و فشار هنگام جویدن
-
شل شدن یا لق شدن دندان‌ها
-
ترشح چرک از لثه یا بین دندان‌ها
در کودکان، بروز چنین علائمی ممکن است نشانه‌ای از پوسیدگی یا عفونت باکتریایی زودرس باشد. مراجعه به دندانپزشک اطفال در اصفهان در این شرایط بسیار مهم است تا از گسترش عفونت جلوگیری شود.
عوامل ایجاد عفونت لثه
عوامل مختلفی در بروز و تشدید عفونت لثه نقش دارند، از جمله:
-
بهداشت نامناسب دهان و دندان: اصلی‌ترین عامل تجمع باکتری‌ها و پلاک.
-
سیگار و قلیان: کاهش جریان خون لثه و تضعیف ایمنی دهان.
-
دیابت: افراد دیابتی مستعد التهاب و عفونت‌های دهانی هستند.
-
تغییرات هورمونی در زنان: دوران بارداری، قاعدگی یا یائسگی می‌تواند التهاب لثه را تشدید کند.
-
پروتزهای دندانی نامناسب: در صورت نصب غیراستاندارد، محل تجمع باکتری ایجاد می‌کنند.
-
استرس مزمن: باعث کاهش عملکرد سیستم ایمنی و افزایش التهاب می‌شود.
-
تغذیه ضعیف: کمبود ویتامین C و آنتی‌اکسیدان‌ها می‌تواند روند ترمیم لثه را مختل کند.
اگر از پروتزهای ثابت یا روکش استفاده می‌کنید، بررسی کیفیت و نصب آن اهمیت بالایی دارد. مطالعه مقاله‌ی پروتز ثابت دندان در اصفهان اطلاعات مفیدی در این زمینه در اختیار شما می‌گذارد.
مراحل پیشرفت عفونت لثه
۱. مرحله ژنژیویت (التهاب اولیه)
در این مرحله، لثه‌ها قرمز، متورم و مستعد خونریزی هستند. خوشبختانه با جرمگیری حرفه‌ای و رعایت بهداشت دهان، این مرحله کاملاً برگشت‌پذیر است.
۲. پریودنتیت خفیف تا متوسط
در این مرحله، باکتری‌ها وارد عمق بافت لثه می‌شوند و پاکت‌های لثه‌ای تشکیل می‌دهند. دندان‌ها شروع به لق شدن می‌کنند و نیاز به درمان تخصصی دارند.
۳. پریودنتیت پیشرفته
در این حالت، بافت‌های نگهدارنده دندان و استخوان فک تحلیل می‌روند. در صورت عدم درمان، دندان‌ها یکی پس از دیگری از بین می‌روند.
خطرات نادیده گرفتن عفونت لثه
نادیده گرفتن عفونت لثه تنها یک مشکل زیبایی نیست؛ بلکه سلامت کل بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد. برخی از مهم‌ترین عوارض عبارت‌اند از:
از دست دادن دندان‌ها
عفونت لثه در نهایت باعث از بین رفتن بافت‌های نگهدارنده دندان و افتادن دندان‌ها می‌شود. این موضوع نه تنها بر ظاهر چهره اثر منفی دارد بلکه جویدن غذا و گفتار را نیز مختل می‌کند.
تحلیل استخوان فک
باکتری‌های مزمن لثه موجب از بین رفتن استخوان فک می‌شوند. در نتیجه، حتی درمان‌های زیبایی مانند لمینت دندان در اصفهان نیز ممکن است به‌دلیل تحلیل استخوان، به‌خوبی انجام نشود.
افزایش خطر بیماری‌های قلبی و سکته
تحقیقات علمی نشان داده‌اند که باکتری‌های دهان می‌توانند وارد جریان خون شوند و باعث التهاب عروق و افزایش خطر سکته قلبی شوند.
تأثیر بر کنترل دیابت
عفونت لثه باعث افزایش مقاومت بدن نسبت به انسولین می‌شود و کنترل قند خون را در بیماران دیابتی دشوارتر می‌کند.
زایمان زودرس و خطرات بارداری
در زنان باردار، التهاب لثه با زایمان زودرس و وزن کم نوزاد در ارتباط است. رعایت بهداشت دهان در این دوران اهمیت دوچندان دارد.
انتشار عفونت در بدن
در موارد شدید، باکتری‌های عفونی می‌توانند وارد جریان خون شوند و باعث سپسیس (عفونت خونی) شوند که بسیار خطرناک است.
درمان عفونت لثه در کلینیک تخصصی
درمان عفونت لثه بستگی به شدت بیماری دارد و ممکن است شامل یکی یا چند روش زیر باشد:
۱. جرمگیری و بروساژ دندان
اولین قدم در درمان، پاک‌سازی کامل جرم‌ها از سطح و زیر خط لثه است.
برای آشنایی با روند درمان حرفه‌ای، به صفحه جرمگیری و بروساژ دندان در اصفهان مراجعه کنید.
۲. درمان دارویی
آنتی‌بیوتیک‌های موضعی یا خوراکی برای کنترل عفونت تجویز می‌شوند. در برخی موارد، دهان‌شویه‌های آنتی‌باکتریال نیز به درمان کمک می‌کنند.
۳. جراحی فلپ (Flap Surgery)
در موارد شدید، دندانپزشک با جراحی فلپ بافت‌های عفونی را برمی‌دارد و پاکت‌های لثه‌ای را تمیز می‌کند.
۴. پیوند بافت لثه یا استخوان
در صورت تحلیل شدید، برای بازسازی بافت از دست رفته، پیوند لثه یا استخوان انجام می‌شود.
۵. ترمیم زیبایی پس از درمان
پس از کنترل کامل عفونت، می‌توان برای بازسازی ظاهر لبخند از روش‌های زیبایی مانند لمینت دندان در اصفهان استفاده کرد تا ظاهر دندان‌ها و لثه‌ها زیباتر شود.
درمان‌های کمکی خانگی
در کنار درمان حرفه‌ای، برخی روش‌های خانگی می‌توانند در کاهش التهاب و تسریع روند بهبودی مؤثر باشند:
-
شست‌وشو با آب نمک گرم (ضدعفونی‌کننده طبیعی)
-
مصرف چای سبز یا روغن نارگیل (دارای خاصیت آنتی‌باکتریال)
-
استفاده از دهان‌شویه بدون الکل
-
کمپرس سرد برای کاهش ورم
-
مصرف ویتامین C، زینک و آنتی‌اکسیدان‌ها
-
نوشیدن آب فراوان و پرهیز از دخانیات
نکته مهم این است که درمان‌های خانگی تنها مکمل هستند و جایگزین مراجعه به دندانپزشک نمی‌شوند.
پیشگیری بهترین درمان عفونت لثه
پیشگیری از عفونت لثه بسیار ساده‌تر و کم‌هزینه‌تر از درمان آن است. برای داشتن لثه‌هایی سالم:
-
مسواک زدن روزی دوبار با خمیردندان حاوی فلوراید
-
استفاده از نخ دندان یا واترجت
-
مراجعه منظم برای جرمگیری
-
ترک سیگار و قلیان
-
رژیم غذایی سرشار از میوه و سبزیجات
-
کنترل بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت
نتیجه گیری:
عفونت لثه یکی از بیماری‌های شایع اما قابل پیشگیری است. نادیده گرفتن آن می‌تواند باعث از دست رفتن دندان‌ها، تحلیل استخوان فک، و حتی بیماری‌های قلبی و دیابتی شود.
اگر دچار علائمی مانند خونریزی، بوی بد دهان یا التهاب لثه هستید، مراجعه به کلینیک دندانپزشکی تخصصی دکتر میترا اداوودی در اصفهان بهترین گزینه برای حفظ سلامت دهان و زیبایی لبخند شماست.
